Cami Ses Analizi

Cami ses sistemleri kurulumu yapılmadan evvelinde cami ses analizi muhakkak yapılmalıdır.

Peki nedir bu cami ses analizi dediğimiz zaman içinde birçok fizik ve mimari hesabı içinde barındıran bir hesaptır.

Cami içinde kullanılan yapı ekipmanları ,bu yapı ekipmanlarının cami ses sistemi üzerinde etkileri,

Cami mimarisi kubbe derinliği ve mahfel çıkıntıları cami akustiği için önemli parametrelerdir.

Bu parametreler hesaba katılarak nerelerde nasıl cami hoparlörü kullanılması gerektiği ve kaç adet kullanılması gerektiği inşaat halindeyken belirlenerek hem kötü bir görüntü oluşumunu engellemek hemde güzel bir ses yakalanması için sıvadan önce yapılması gerekmektedir.

Cami akustiğinin anlaşılabilmesi için, öncelikle iç mekan tasarım elemanları hakkında bilgi sahibi olmak gerekmektedir. Günümüz cami mimarisinde kullanılan ve caminin akustik konfor koşullarını etkileyen iç mekan tasarım elemanları; sahın/namaz holü, kıble duvarı, yan ve arka duvarlar, mihrap, minber ve kürsü, mahfiller, örtü elemanları, geçiş elemanları ve bitiş malzemeleri olarak sayılabilir. Mimar Sinan camilerinde hacim içinde homojen ses dağılımının elde edilmesi için geometrik form ve yapı elemanlarından yararlanıldığı bilinmektedir. Bu amaçla, hacimlerde paralel yüzeylerden kaçınmak için, yüzeylerde niş, taşıyıcı ayak (fil ayakları), mahfil gibi unsurlar kullanılmıştır. Ayrıca, mukarnas, pandantif, taşıyıcı ayak gibi yapı elemanları ile sesin dağılmasını sağlamıştır. Kare plan şeması ile oluşan kübik formun akustik üzerindeki olumsuzluklarını, mihrap, niş, yarım kubbe, gibi yapı elemanları ile etkisiz hale getirmiştir.

CAMİ AKUSTİĞİN DEKİ EN BÜYÜK PROBLEM KUBBE

Kubbenin akustik üzerinde etkilerini anlayabilmek için kubbe nedir kaç çeşittir cami mimarilerinin nerelerinde kullanılır bunları bilmek gerekir.

Kubbe, küre takkesi, yarım küre ya da toparlakça kümbet biçimi verilen yapı örtüsü şeklinde tanımlanabilir. Bir kemer yayının tepe noktasından inen dikin çevresinde dönmesiyle oluşan bir örtü biçimidir. Kubbeler kare, çokgen ya da dairesel planların üzerini örtmek için kullanılmıştır. Çokgen plandan dairesel plana kubbeyle geçişte pandantif, tromp ve Türk üçgeninden yararlanılmıştır. Ana kubbe, camilerde filayakları ya da ana duvar üzerindeki kasnağa oturtulmuş kubbe; orta kubbe, orta sahanı örten kubbe; yarım kubbe, planı yarım daire olan yapı parçasının üstünü örten dörtte bir küre biçimindeki kubbe parçası; kubbe bileziği/kasnağı, kubbeyi taşıyan daire, kare ya da çokgen planlı kaide; kubbe eteği, kubbenin kasnakla birleştiği yer şeklinde tanımlanır . Belli başlı kubbe tipleri aşağıda gösterilmektedir.

Düz dam, kırma çatı veya külah şeklindeki örtü sistemlerine göre kubbe dışbükey formu dolayısıyla estetik değeri güçlü bir etkiye sahiptir. Bunun yanında geniş açıklıkları örte bilen teknik özelliği bakımından iyi bir mimari çözümdür. Ahşap, tuğla ve taş örgü teknikleri kullanılarak mimarlık tarihi boyunca kubbe yapımı araştırılmış ancak asıl dikkat çekici gelişmesini Türk ve İslam mimarisinde ortaya koymuştur. Özellikle Osmanlı mimarisinde tam ve yarım kubbelerle en gelişmiş şeklini almıştır. Kubbe, akustikte en rahatsız edici formlardan biridir. Nedeni de kubbenin içbükey formlardan oluşuyor olmasıdır. Ses enerjisi kubbede birkaç kez yansımadan uzaklaşmamaktadır. Bu nedenle, kubbeden yansıyan ses enerjisi geri mekanın içine gecikmeli olarak gelmektedir. Bu da, mekanda gürültüye ya da ekoya ve anlaşılabilirlik yüzdesinin azalmasına neden olmaktadır. Kubbedeki ses enerjisinin davranışı hem plan hem de kesit olarak aşağıda  gösterilmektedir.

Yansıyan ve bu nedenle giderek geciken ses enerjisi özellikle büyük kubbeli mekanlarda ekoya neden olmaktadır. Akustik rezonatör burada devreye girmektedir. Kubbenin içinde yer alan akustik rezonatörler, ses enerjisinin yansımasını önler ve enerjiyi mekanın içinde tekrar yayar. Enerjiyi her yönde tekrar yayar. Böylece mekan, homojen bir ses alanı haline gelir ve kubbeden yansıyan sesin gecikmesinin neden olduğu eko tehlikesi engellenmiş olur. Homojen ses alanının oluşmasının yanında, direkt sesten hemen sonra kubbeden yansıyarak gelen ses cami atmosferinde ilahi bir etki yaratmaktadır. Bu uygulamanın Osmanlı camilerinde bir gelenek haline geldiğine inanılmaktadır.

Paylaşılan bilgiler hem akustik hemde mimari bilgisi açısından çok önemli ve komplike do nelerdir. Bu donelerin analizini yapabilmek için hem cami mimarisiyle hemde cami akustiğiyle iç içe olmak gerekmektedir. TAMDA BUNDAN DOLAYI;

TALHA ELEKTRONİK olarak camilerimizi inşaat halindeyken ses analizi ve gerekli hacim akustiği hesaplarını yaparak nerelerde hangi cami hoparlörlerinin kullanılması gerektiğini belirleyip inşaat aşamasındayken bu cami ses sistemi projesiyle alakalı gerekli kablolandırılmanın yapılması için teknik destek ve takibi hizmetini sizlere sunmaktayız.